Hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt mới nhất hiện nay

Biết cách phân loại rác thải sinh hoạt là điều cần thiết đối với mỗi gia đình. Việc làm này sẽ giúp giảm thiểu sự ô nhiễm môi trường đến mức thấp nhất. Rác không được phân chia đúng loại sẽ khiến công ty môi trường mất càng nhiều thời gian để xử lý. Chính vì thế, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về cách phân loại rác thải đơn giản và hiệu quả nhất hiện nay.

Thói quen phân loại rác thải sinh hoạt của người Việt

Việc phân loại rác thải hiện nay chưa được các gia đình quan tâm đúng mức. Tâm lý người dân cho rằng, việc phân loại rác thải là do đơn vị quản lý rác thải chịu trách nhiệm thực hiện. Thế nhưng, với số lượng rác thải khổng lồ thu gom hàng ngày thì công đoạn phân loại lại càng trở nên khó khăn hơn. Việc xử lý rác thải là một vấn đề khách quan và cần thiết trong mọi hoạt động sinh hoạt và sản xuất kinh doanh của con người. 

Từ điển tiếng Việt định nghĩa ý thức là “sự nhận thức đúng đắn, biểu hiện bằng thái độ, hành động cần phải có”. Về ý thức phân loại rác, như chúng ta đã biết, sự quan tâm đến rác cơ bản đang dừng ở quan niệm cái gì không xài được thì vứt đi. Có thể thấy rất rõ, ý thức của con người là yếu tố quyết định đến việc phân loại rác. Những đổi thay gần đây đã cho thấy những tín hiệu tích cực về một tương lai giảm thiểu ô nhiễm. Giảm áp lực diện tích chôn lấp, tăng hiệu suất tái chế rác, tiết kiệm năng lượng, tài nguyên từ đó thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và tiến tới một khái niệm sống xanh bền vững. 

Xây dựng một ý thức hệ phân loại rác còn đồng nghĩa với việc nâng cao giá trị nhận thức, hành động thành một niềm tin chung mang tính cộng đồng. Chính vì vậy, xây dựng ý thức hệ phân loại rác là xây dựng đặc trưng chung nhất trong tâm hồn, nhận thức, tư duy và hành động của con người Việt Nam cùng chịu tác động của các điều kiện tự nhiên và xã hội. Mỗi gia đình nên sắm cho mình các thùng rác phân loại rác thải để tiện cho việc phân loại rác. Ở các địa phương nói chung cũng nên tập trung và phân loại rác để khâu xử lý được nhanh chóng và hiệu quả.

Cách phân loại rác sinh hoạt

>> Xem thêm: Bảng giá thùng rác nhựa công cộng

Mục đích của phân loại rác tại nguồn 

Ý thức của con người là yếu tố quyết định đến việc bỏ rác đúng nơi quy định cũng như phân loại rác thải. Thói quen của nhiều người dân là bỏ tất cả các loại rác chung trong một túi/thùng rác mà không cần biết trong số rác thải sinh hoạt hàng ngày cũng có những loại rác có thể đưa vào tái chế và phục vụ cho cuộc sống con người.

Vì vậy, công tác phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn là việc làm hết sức cần thiết. Không chỉ làm giảm tải trọng chất thải rắn đổ về các khu tập trung chôn lấp rác mà đồng thời giúp thu về nguồn lợi kinh tế lớn từ các rác thải tái chế và tái sử dụng được. 

Cụ thể hơn về mục đích của việc phân loại rác tại nguồn:

• Biết cách phân loại rác thải tại nguồn góp phần tiết kiệm được tài nguyên. 
• Mang lại lợi ích cho chính chủ nguồn thải từ việc tận dụng phế liệu tái chế và phân compost tự chế biến.
• Góp phần giảm thiểu ô nhiễm.
• Góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên và môi trường.
• Phân loại rác sinh hoạt hay phân loại rác thải nhựa góp phần giảm thiểu tổng lượng rác thải trong cộng đồng thải ra môi trường nhằm giảm tải cho môi trường, tiết kiệm chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý.

Phân loại rác thải hiện nay

Hiện nay, việc phân loại rác thải sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ môi trường. Dựa vào đặc điểm và khả năng phân hủy của từng loại rác – dễ hay khó phân hủy – người ta chia rác thành nhiều nhóm khác nhau nhằm áp dụng các phương pháp xử lý phù hợp.

Rác vô cơ

• Chất thải rắn khó phân hủy là những thành phần rác vô cơ và chất rắn trơ (túi nilon, cành cây, bùn đất, hộp xốp...). Chất thải này sẽ đưa về khu xử lý đốt hoặc chôn lấp;
• Nguồn gốc rác vô cơ là các loại vật liệu xây dựng không thể sử dụng được, các loại bao bì, vỏ hộp không thể tái chế, các loại túi ni lông thường được bỏ đi sau quá trình sử dụng. Phân loại rác thải nhựa như: đựng hộp sữa, thực phẩm, những vật dụng, thiết bị trong nhà.

Rác hữu cơ

Chứa chất thải rắn dễ phân hủy là rác hữu cơ có nguồn gốc từ việc nấu ăn, thức ăn thừa và thải ra trong sinh hoạt hàng ngày của con người (bã chè, bã cà phê, lá cây, gỗ mục). Chất thải này được sử dụng làm phân bón vi sinh, phân hữu cơ và thức ăn chăn nuôi. Rác thải hữu cơ ngược lại với rác vô cơ, là chất thải dễ phân hủy. 

Để xử lý chất thải rắn hữu cơ, đối với các hộ gia đình có nhiều đất vườn, rác hữu cơ dễ phân hủy được tận dụng làm phân bón vi sinh tại gia đình bằng hố rác di động. Hố rác di động là hố nhỏ được đào để hằng ngày người dân đổ phần rác hữu cơ dễ phân hủy xuống, dùng nắp đậy che kín mặt hố, sau một thời gian rác sẽ hoai mục thành phần dùng để bón cho cây trồng hoặc cải tạo đất rất tốt.

Rác tái chế

Rác tái chế là các loại rác khó phân hủy nhưng có thể đưa vào sản xuất, tái chế thành các sản phẩm có thể sử dụng được. Rác tái chế thường là các chất vô cơ như: giấy thải, các loại vỏ hộp chai, lọ, vỏ lon thực phẩm, kim loại,...

>> Thông tin liên quan: Đơn vị chuyên cung cấp các mẫu thùng rác nhựa công nghiệp bền đẹp, giá cạnh tranh 

Phân loại rác thải hiện nay

Rác nguy hại

Rác thải nguy hại là loại chất thải chứa các yếu tố độc hại, dễ cháy nổ, ăn mòn, phóng xạ hoặc gây lây nhiễm, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và môi trường. Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, các cá nhân, tổ chức phát sinh rác nguy hại phải khai báo đầy đủ, phân loại riêng biệt, lưu giữ an toàn và không trộn lẫn với rác thông thường. Ngoài ra, họ có trách nhiệm xử lý hoặc chuyển giao cho đơn vị được cấp phép theo đúng quy định.

Hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt mới nhất

Phân loại rác thải sinh hoạt là việc làm quan trọng mà mỗi cá nhân nên thực hiện nhằm góp phần giữ gìn môi trường sống xanh, sạch, đẹp. Hướng dẫn cách phân loại rác dưới đây sẽ giúp bạn có thể nhanh chóng phân chia và có hướng xử lý đối với từng loại:

Chuẩn bị dụng cụ phân loại 

Để việc phân loại rác hiệu quả, nên sử dụng thùng rác có thiết kế nhiều ngăn hoặc phân biệt bằng màu sắc rõ ràng theo từng loại rác. Mỗi thùng/ngăn cần gắn nhãn chỉ dẫn cụ thể kèm hình ảnh minh họa như: rác hữu cơ, rác vô cơ, rác tái chế hay rác nguy hại. Trường hợp sử dụng bao rác riêng lẻ, nên ghi chú rõ loại rác bên ngoài để tránh nhầm lẫn trong quá trình thu gom và xử lý.

Ngoài ra, cần chuẩn bị thêm kẹp gắp rác, găng tay và khẩu trang để hạn chế tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn, đảm bảo an toàn trong quá trình phân loại.

Bước phân loại rác thải 

Rác hữu cơ gồm thức ăn thừa, lá cây, bã cà phê, dễ phân hủy và có thể dùng làm phân bón. Rác vô cơ là những loại khó phân hủy như túi nilon, hộp xốp, vật liệu xây dựng, thường xử lý bằng cách đốt hoặc chôn lấp. Rác tái chế bao gồm chai nhựa, lon, giấy, kim loại… có thể tái sử dụng để giảm lượng rác thải ra môi trường.

Phân loại rác theo từng nhóm

Sau khi đã nhận diện đúng loại rác, hãy bỏ rác đúng vào từng ngăn hoặc thùng tương ứng đã quy định loại rác: màu xanh cho rác hữu cơ, màu cam cho rác vô cơ, màu trắng cho rác tái chế và màu đen cho rác nguy hại. Lưu ý, tùy theo quy định của từng khu vực, màu sắc thùng rác có thể thay đổi.

Xử lý rác nguy hại

Các phương pháp xử lý được lựa chọn sao cho phù hợp, nhằm đảm bảo an toàn cho con người và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Hiện nay, một số phương pháp xử lý rác thải nguy hại được áp dụng phổ biến gồm:

• Phương pháp sinh học: Dùng vi sinh để phân hủy chất hữu cơ trong đất ô nhiễm, bùn thải.
• Phương pháp đốt: Đốt chất thải trong lò, xử lý khí thải và chôn lấp phần xỉ còn lại.
• Phương pháp chôn lấp: Áp dụng cho xỉ tro, bùn thải; chôn lấp có lớp chống thấm và thu gom nước rỉ để xử lý.
• Phương pháp tái chế: Phương pháp xử lý chất thải nguy hại như đồ điện tử, nhựa, giấy, thủy tinh,…

Lưu ý khi bảo quản 

Ngay từ khâu tiếp nhận, rác thải và phế liệu cần được tách riêng và phân chia theo từng nhóm cụ thể như: rác sinh hoạt, rác công nghiệp, rác y tế, phế liệu kim loại, nhựa,... Việc sắp xếp khoa học theo từng loại không chỉ giúp đảm bảo an toàn, tránh phản ứng hóa học không kiểm soát mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý, tái chế sau này.

Các phương pháp xử lý rác thải

Căn cứ vào thành phần của rác thải cũng như các đặc tính của từ loại mà ta có thể phân chia một số phương pháp xử lý rác thải như sau:

Chôn lấp hợp vệ sinh

Là phương pháp đơn giản nên được ứng dụng rộng rãi trong điều kiện thực tế tại Việt Nam hiện nay. Rác thải sẽ được chôn lấp thành từng lớp, được đầm nén để giảm thể tích và sau mỗi lớp sẽ được phủ lớp đất trung gian nhằm hạn chế mùi hôi cũng như côn trùng.

Ô chôn lấp rác có cấu tạo nửa chìm nửa nổi, chất thải rắn sẽ được trải thành lớp mỏng trên bề mặt ô chôn lấp và được đầm nén đến thể tích thực tế nhỏ nhất và được che phủ sau ngày làm việc hoặc được che phủ sau mỗi lớp rác cao 2m bởi lớp đất tự nhiên dày 0,2m.

Ưu điểm của phương pháp này là chi phí xử lý rẻ, không đòi hỏi công nghệ cao, phù hợp với những nơi chưa có điều kiện như Việt Nam.

Phương pháp thiêu đốt

Đây là phương pháp phổ biến hiện nay tại nhiều nước trên thế giới như: Nhật bản, Đức, Thụy Sĩ, Hà Lan, Đan Mạch,... để xử lý chất thải rắn nói chung. Đặc biệt đối với chất thải rắn độc hại công nghiệp, chất thải nguy hại y tế nói riêng.

Xử lý chất thải bằng phương pháp thiêu đốt mang lại ý nghĩa quan trọng trong việc giúp làm giảm bớt chất thải cho khâu xử lý cuối cùng là chôn lấp tro, xỉ. Mặt khác, năng lượng phát sinh trong quá trình thiêu đốt có thể tận dụng cho các lò hơi, lò sưởi hoặc các ngành công nghiệp cần nhiệt và phát điện. So với nhiều phương pháp xử lý rác thải tiên tiến khác, việc đốt các loại rác thải sẽ tiết kiệm hơn nhiều, đặc biệt là các kiểu thu gom, tái chế rất tốn thời gian và tiền bạc. 

Ưu điểm: Giảm đáng kể thể tích của rác thải, lượng tro xỉ có thể tích bằng 5 – 6% so với lượng rác đốt.

Nhược điểm: Chi phí đầu tư cao, chi phí xử lý cũng tương đối cao nên chỉ phù hợp với các nước tiên tiến.

Các nước phát triển như Singapore, Nhật Bản, Mỹ, Bắc Âu là những nơi ứng dụng công nghệ đốt vào xử lý rác và đạt được hiệu quả cực kỳ tốt. 

Chế biến thành phân compost

Sau quá trình phân loại rác, phần rác hữu cơ dễ thối rữa thu gom hàng ngày sẽ bắt đầu quá trình ủ phân Compost. Cần để ráo nước chất thải hữu cơ trước khi cho cho vào xô, túi vì có nước sẽ làm cho quá trình thối rữa diễn ra nhanh chóng và gây mùi khó chịu. 

Ưu điểm là phân compost không gây ra mùi hôi thối, đặc biệt là nói không với ô nhiễm môi trường. Mô hình này có ý nghĩa rất lớn đến môi trường xã hội, đối với nhận thức tốt đẹp của người dân. Bên cạnh đó phương pháp này còn mang ý nghĩa sâu sắc đến nền kinh tế, khi vật giá thị trường đang leo thang – đặc biệt là đối ngành phân bón.

Các phương pháp xử lý rác thải

Lợi ích và tác động của phân loại rác đúng cách 

Việc phân loại rác tại nguồn là hành động thiết thực nhằm bảo vệ môi trường sống, mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho xã hội và từng cá nhân như sau:

Tăng tái chế, tiết kiệm tài nguyên

Phân loại rác đúng cách giúp thu hồi hiệu quả các vật liệu có thể tái chế như giấy, nhựa, kim loại,... Những vật liệu này sau đó được đưa vào quy trình sản xuất mới, thay vì khai thác thêm tài nguyên từ thiên nhiên. Nhờ vậy, vừa giảm thiểu lượng chất thải chôn lấp vừa góp phần bảo tồn nguồn tài nguyên quý giá đang ngày càng cạn kiệt.

Giảm chi phí xử lý và ô nhiễm

Khi rác được tách riêng ngay từ ban đầu, quá trình thu gom và xử lý sẽ diễn ra hiệu quả hơn, giảm thiểu nhu cầu sử dụng nhân lực và máy móc phân loại sau này. Đồng thời, lượng rác cần đưa vào đốt hoặc chôn lấp cũng giảm, qua đó hạn chế phát thải độc hại và tiết kiệm ngân sách cho công tác xử lý rác thải.

Nâng cao ý thức cộng đồng 

Khi mỗi cá nhân có ý thức trong việc phân loại và xử lý rác đúng cách, cả cộng đồng sẽ dần hình thành nếp sống văn minh, cùng nhau bảo vệ hệ sinh thái và cải thiện chất lượng sống cho thế hệ tương lai.

Phân loại rác đúng cách để bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta

Hình thức xử phạt đối với các trường hợp không phân loại rác thải sinh hoạt

Xử lý và phân loại rác thải là điều nên làm của mỗi cá nhân, gia đình, tổ chức. Các trường hợp không phân loại rác thải sinh hoạt sẽ bị xử phạt theo quy định của Nhà nước. Nếu người dân không thực hiện phân loại rác thì sẽ bị từ chối thu gom những lần sau. 

Khoản 2 Điều 78 dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) đã quy định về việc thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, bao gồm:

• Đơn vị vận chuyển, thu gom chất thải rắn sinh hoạt có quyền từ chối thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân nếu không phân loại và sử dụng bao bì đúng quy định.
• Đơn vị vận chuyển, thu gom rác thải thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật đến cá nhân, tổ chức vi phạm.
• Cá nhân, hộ gia đình phải có trách nhiệm chuyển chất thải rắn sinh hoạt đã được phân loại đến điểm tập kết theo quy định hoặc chuyển giao cho đơn vị thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt.

Như vậy, bài viết trên đây của chúng tôi đã hướng dẫn bạn cách phân loại rác thải sinh hoạt đúng theo quy định. Hy vọng những chia sẻ này sẽ hữu ích cho tất cả mọi người.

Công ty Cổ phần Phát triển Công nghiệp và Đô thị Việt Nam (ICD) là đơn vị phân phối và cung cấp thùng rác phân loại rác thải cho các công trình dân dụng, công cộng. Nếu có nhu cầu mua sản phẩm, vui lòng liên hệ với chúng tôi để nhận báo giá và tư vấn chi tiết.

• Tel: 024. 2200 9188
• Hotline: 0935 482 688
• Địa chỉ phía Bắc: Số 55 cụm 5 đường Anh Dũng, Kim Nỗ, Đông Anh, HN
• Địa chỉ phía Nam: 551/212 Lê Văn Khương, P. Hiệp Thành, Quận 12, TP.HCM